معنی و ریشه روزهای هفته در لاتین

 

saturday  به معنای روز سیاره زحل (Saturn)

Sunday به معنای «روز خورشید»، ترجمه‌ای است که نخستین بار در 7 مارس 321 م. توسط امپراتور کنستانتین رومی گفته شد .

یک‌شنبه (Sunday) برگرفته از نام Sunna ، الهه خورشید در زبان آلمانی است که نام خورشید (Sun) هم از آن گرفته شده است.

آلمانی ها نام‌های 7 روز  هفته را از رومیان گرفته‌اند. چنان که dias solis به Sonntag یا همان الهه خورشید یعنی Sunna  تغییر یافته است.

مسیحیان این نام بومی را به خورشید درستکاری و پرهیزگاری همانند  نمودند که به «قیام مسیح» اشاره داشت. (انجیل، آیات 2-4 عهد عتیق).  

در بسیاری از زبان‌های هندی، یک‌شنبه Ravivar ,Itvar  یا Ravi  است که همگی در زبان سانسکریت به معنی خورشید می باشند .

Monday  یعنی « روز ماه » معادل واژه لاتین dias lunae است.

Tewesday ترجمه‌ی واژه dies Martis، مشتق از Tiw یا Tyr، خدای ساکنین اروپای شمالی، همتای آلمانی مریخ، و برابر Mars و Ares به ترتیب خدای جنگ رومیان و یونانیان باستان و از ریشه لغت پروتو – آ لمانی Tiwas به معنای خدای آسمان است.

 در لاتین و بسیاری از زبان‌های رومی (البته به جز پرتغالی) و زبان‌های سلتیک، اسلاو و اسکاتلندی و... کلمه سه‌شنبه به معنای «روز مریخ» است. در بسیاری از زبان‌های هندی مانند نپالی و اردو واژه Mangalwar به معنای سه‌شنبه است که Mangal در زبان سانسکریت، معادل «سیاره مریخ» است.

Wednesdai یا روز »اُُدین» برگرفته از واژه Wod – enaz  و شاید از ریشه

Wod-eno به معنای جوش و خروش، خشم الهام بخشیدن و از بن Wet  به معنی وزیدن، الهام بخشیدن و روح و روان را برانگیختن + day  = روز، گرفته شده است. نام چهارشنبه ریشه انگلیسی قدیمی دارد که از Norse god Woden  یا «اُدین»، 

خدای اسکاندیناوی، خدای روز چهارشنبه مشتق شده که تا سده ی هفتم یکی از خدایان آنگلوساکسون در انگلستان بود. روز «اُدین» ترجمه‌ای ابتدایی از واژه لاتین  dies Mercurii یعنی روز متعلق به سیاره تیر است.

چهارشنبه در زبان‌های رومی و هندی نیز معادلی است برای سیاره تیر یا همان عطارد .

Wednesday برگرفته از واژه انگلیسی کهن Porsdagr (با اندکی دگرگونی در گویش‌های گوناگون ) و به معنای «روز ویژه مشتری» است. بیشتر کشورهای رومی و آلمانی معادل این واژه را به کار می‌برند. در بیشتر زبان‌های هندی نیز پنج شنبه با واژه Guru آغاز می‌شود که به معنای سیاره مشتری است.

Friday  روز آزاد

 نام جمعه برگرفته از واژه‌ای قدیمی است که برگرفته از واژهلاتین dies veneris و به معنای «روز ونوس» است. Veneris در بسیاری از زبان‌های رومی، برگردان واژه یونانی Aphrodites، الهه عشق و زیبایی یونانیان است. در زبان‌های فرانسوی، آلمانی، ایتالیایی، اسپانیایی و ....و حتی زبان‌های هندی، نامی که به جمعه داده شده، همان واژه ای است که برای سیاره زهره (ناهید) به کار می‌رود. روس‌ها و پرتغالی‌ها به جای دادن نام به این روز، از شماره استفاده می‌کنند؛ با این تفاوت که روس‌ها واژه «پنجم‌‌» و  پرتغالی‌ها واژه «ششم» را به کار می‌برند.